Welcome About DUWO DUWO News The latest news

Veilig wonen en feesten in een studentenhuis

Reading time: 7 min

Zorg dat je eruit kunt als er brand is, maar probeer een brand vooral te voorkomen.

Die boodschap geeft Peter Mulder mee aan al ‘zijn’ Leidse studenten. Voor de teamleider technisch en sociaal beheer bij DUWO staat de veiligheid van studentenkamers al jarenlang op één.

DUWO is de grootste studentenhuisvester in Nederland. De organisatie verhuurt 32.000 kamers en woningen, van Amsterdam tot Wageningen. Peter Mulder werkt al vijfentwintig jaar bij de vestiging Leiden. Vooral aan brandveiligheid besteedt hij de nodige aandacht. “Gewoon, omdat ik er iets mee heb.”

Gang vol rook
Het begon allemaal met een cursus bhv, begin jaren negentig. “Samen met een collega nam ik daaraan deel, omdat we meer wilden weten over ehbo, arbo, brandpreventie, enzovoorts. Kort daarna raakten we in gesprek met Kees van Nierop – tegenwoordig clustercommandant van Brandweer Hollands Midden – over de vraag hoe we studenten konden bereiken als het ging om brandveiligheid.

Van Nierop was direct enthousiast. Met zijn hulp organiseerden we een oefening in het voormalige St. Elisabethziekenhuis waarbij we een gang vol rook zetten, om te zien hoe de studenten daarmee omgingen. De oefening sloeg duidelijk aan. Daarop schreef ik een brandveiligheidsprogramma dat vragen beantwoordde als: Wat zou ik willen weten als ik hier kwam wonen? Hoe kom ik eruit? Waar hangen de blusmiddelen en hoe gebruik ik ze?”

Rond de millenniumwisseling werd DUWO eigenaar van de Meelfabriek, een complex van dertien gebouwen op de grens van het oude centrum van Leiden. Mulder besloot het complex in te zetten voor een jaarlijkse veiligheidstraining voor de studentbeheerders, waarvan elk huis dat kamergewijs wordt verhuurd er een of meer heeft. “Het kantoor gebruikten we als theorielokaal, in de kelder bouwden we een studentenhuis na en op het fabrieksterrein deden we blusoefeningen. ”Het programma draaide enkele jaren, totdat de Meelfabriek een nieuwe bestemming kreeg. Mulder: “Tegenwoordig mogen we van de brandweer gratis een theorielokaal en een loods gebruiken in de Merenwijk, compleet met instructeur. Daar oefenen we bijvoorbeeld ontruimingen. Bovendien hebben we een overeenkomst met het bedrijf Fire Control. In al onze studentenhuizen controleren zij de blusmiddelen en op de veiligheidstraining zorgen ze voor een bluscontainer. Op hun beurt, vertellen de studentbeheerders aan hun medebewoners wat ze hebben geleerd over alarmeren, blussen en ontruimen.”

Lekker balkonnetje
De cafébrand op 1 januari 2001 in Volendam bracht de aanpak van brandveiligheid ook voor DUWO in een stroomversnelling. Mulder: “Samen met de brandweer controleren we sindsdien alle huizen eens per jaar op brandveiligheid en veiligheid inhet algemeen. Natuurlijk komen we dan weleens creatieve ideeën tegen. Zo halen we soms een kapstok van de gang. Dan leggen we de bewoner uit dat we best begrijpen dat hij geen stinkende borrelkleding op zijn kamer wil hebben, maar dat het ook extra brandgevaar voor hemzelf oplevert.

“Samen met de brandweer controleren we alle huizen eens per jaar op brandveiligheid”

PETER MULDER

Verder staat er een enkele keer een stoel op het uitstapbordes van de brandtrap. Dan heb je een lekker balkonnetje, maar blokkeer je tegelijk de vluchtroute.” Sinds 2004 zijn uitstapbordessen bij de brandtrap verplicht. “Omdat Leiden veel monumentale panden kent, dachten we er met de gemeente over na hoe we ze konden aanbrengen zonder de gevels te ontsieren. Een architect maakte een modellenboek, dat de gemeente nog steeds gebruikt om eigenaren van dit soort panden te laten zien welke keuzes er zijn. Uitstapbordessen waren overigens niet de enige verplichting. In drie jaar tijd hebben we onder meer de sponningen opgedikt, geschakelde rookmelders aangebracht en de brandwerendheid van paneeldeuren aangepast. Al met al een investering van 2,5 miljoen euro.

Fietsen zijn in de studentenhuizen allang niet meer te vinden, vertelt Mulder. “Hooguit zien we ze buiten voor een nooddeur staan. Als er ruimte is, plaatsen we een extra fietsenrek. Zo niet, dan vragen we de studenten hun fietsen elders neer te zetten. Wasgoed zien we nog wel veel. We hebben afgesproken dat de was er overdag mag hangen, zolang deze ’s avonds maar weg is. In een studentenflat op de Vrijheidslaan hebben we in overleg met de bewoners op elke verdieping een van de vier wc’s opgeofferd voor een hok met een droger. Zo is er altijd een mogelijkheid om er samen uit te komen.”

Brandblussers
“In nieuwbouw krijgen we vaak de vraag, waarom er geen brandblussers hangen”, vervolgt Mulder. “Vanzelfsprekend voldoen alle kamers en woningen van DUWO aan de eisen van het Bouwbesluit. Maar omdat die eisen per gebouw en bouwjaar kunnen verschillen, hangen er de ene keer wel brandblussers en in het geval van compartimentering niet. En rond de feestdagen aan het einde van het jaar vragen we via de website en de digitale nieuwsbrief altijd aandacht voor een brandvrije en veilige kerst. Sommige huizen organiseren in die periode een groot feest met oud-bewoners. Dan kunnen ze tegen betaling van een borg bij ons extra blusmiddelen krijgen. Gebruiken ze die voor de fun, dan moeten ze de vulling betalen. Gebruiken ze die omdat er een incident was, dan krijgen ze van ons een dikke pluim en bespreken we hoe we dat een volgende keer kunnen voorkomen.”

Nut
De veiligheidstrainingen en -maatregelen bewijzen hun nut. Als op een zondagochtend in 2015 een grote brand woedt in de Pelikaanhof, een studentencomplex met vijfhonderd bewoners, is het pand binnen de kortste keren leeg. “Iedereen wist wat hij moest doen”, kijkt Mulder terug. “De brandweer en zelfs de burgemeester waren snel ter plaatse. Uiteindelijk viel er één slachtoffer te betreuren, dat was de kat. Twee weken later nodigden wede bewoners uit voor een evaluatie en om de vijf studentbeheerders in het zonnetje te zetten. Hun berichtgeving in de nasleep van het incident, vooral via de Facebookgroep van het huis, was fantastisch. Communicatie is echt het toverwoord geweest. ”Maar ook op kleine schaal werpt de aanpak zijn vruchten af. “In een kamer aan de Nieuwe Rijn, waar de bewoner niet thuis was, vatte een televisie onder een hoogslaper vlam. De brand breidde zich niet verder uit en de medebewoners stonden tijdig op straat. Je kunt je voorstellen wat er was gebeurd als de sponningen niet waren opgedikt en er geen rookmelders en deurdrangers waren gemonteerd. Laat je televisie niet stand-by staan! Die harde les nemen we ook weer mee in de training.”

Klip-en-klare taal
Mulder vindt studenten een leuke doelgroep. “Ze zijn inventief, je kunt met ze in gesprek, ze begrijpen dingen. Aan de andere kant slaan ze je met allerlei artikelen om de oren: hier staat dat het wél mag, daar staat dit, enzovoorts. Waar het bij de student om gaat, en dat vind ik het leuke, is klip-en-klare taal. Dus als technisch of sociaal beheerder moet je je verhaal goed kunnen overbrengen, met altijd in je achterhoofd dat het om een studentenhuis gaat. De mutatiegraad is ruim veertig procent. Dat is wat anders dan bij een reguliere corporatie, waar mensen twintig of dertig jaar in hetzelfde huis wonen.”

Rondleiding
Als afsluiting van het interview bezoeken we het DUWO pand op Rapenburg 51, waar eerstejaarsstudente Geneeskunde Simone Kemme een rondleiding geeft. Zij wijst op rookmelders, schuimblussers, noodsignalering en een brandtrap. Een slim detail betreft de posters aan de muren. Mulder: “In al onze huizen gebruiken de bewoners behangplaksel. Doordat er dan geen lucht achter de posters zit, vatten ze minder snel vlam. Brand kan een keer uitbreken. Maar als het gebeurt, dan weet ik zeker dat er altijd een blusmiddel in de buurt is en dat alle maatregelen zijn getroffen voor een vluchtweg. Daardoor slaap ik een stuk rustiger. Ik wil gewoon geen slachtoffers, klaar.”

Het oorspronkelijke artikel is verschenen in NIBHV Veiligheid 72, maart 2018.

Newslist